OLiJP 2005/2006 – Temat 4

Obecność idei Konstantego Stanisławskiego w teatrze dwudziestowiecznym (specjalność teatrologiczna).

Zagadnienia, które należałoby poruszyć:

  • Podstawowe tezy metody aktorskiej Stanisławskiego
  • Studio jako miejsce duchowego i profesjonalnego rozwoju artysty (aktora).
  • Pierwsi buntownicy i kontynuatorzy (Meyerhold, Wachtangow, Tairow).
  • Zwolennicy metody Stanisławskiego w międzywojennym teatrze polskim (Ryszard Bolesławski, Stanisława Wysocka, Juliusz Osterwa).
  • Wpływ metody Stanisławskiego na kształtowanie się aktorstwa filmowego (działalność Ryszarda Bolesławskiego i Michaiła Czechowa w USA, Actors Studio Lee Strasberga).
  • Metoda Stanisławskiego jako dogmat estetyki teatralnej realizmu socjalistycznego (w teatrze polskim m.in. Teatr Nowy w Łodzi i Teatr Ateneum w Warszawie i artyści z nimi związani).
  • Powrót do korzeni idei Stanisławskiego (działalność Jerzego Grotowskiego, tzw. Druga Reforma Teatru).
  • Odrodzenie Studiów i pracy laboratoryjnej (Grotowski, Barba, Brook, Wasiljew, Fokin, Fomenko).

Bibliografia:

  • K. Stanisławski, Pisma, t. 1-4, PIW, Warszawa 1954.
  • O. Aslan, Aktor XX wieku, PIW, Warszawa 1978.
  • U. Aszyk-Milewska, Iwo Gall. Poszukiwania teatralne, Łódź 1978.
  • D. Bablet, Współczesna reżyseria, PIW, Warszawa 1973.
  • M. Berwid-Osińska, Z. Osiński, Stanisławski a Grotowski. Z problemów tradycji teatru Laboratorium, "Miesięcznik Literacki" 1975, nr 11.
  • S. M. Carnicke, System Stanisławskiego: wskazania dla aktora, przekł. J. Krakowska-Narożniak, "Dialog" 2002, nr 1-2 (cykl "Sztuka aktorska XX wieku").
  • M. Czanerle, Teatr Pokolenia, Warszawa 1964.
  • M. Czechow, O Meyerholdzie, "Teatr" 1993 nr 4.
  • M. Czechow, Lekcje dla aktora zawodowego, "Teatr" 1994 nr 9.
  • M. Czechow, odpowiedź na ankietę: Psychologia twórczości aktorskiej, "Teatr" 1994 nr 10.
  • K. Duniec, Co po Stanisławskim, "Dialog" 2003 nr 6.
  • M. Fik (oprac.), Przeciw konwencjom. Antologia tekstów o teatrze polskim i obcym od Antoine’a po czasy współczesne (1887-1990), wybór, red. i komentarz M. Fik, Warszawa 1994, s. 45-55 (Stanisławski), 265-274 (Grotowski).
  • L. Flaszen, Cyrograf, Wyd. Lit., Kraków 1971 [i wyd. nast.].
  • I. Gall, Mój teatr, Wyd. Lit., Kraków 1963.
  • I. Gall, Pisma o teatrze, Wrocław 1993 [wybór i oprac. tekstów U. Aszyk].
  • J. Grotowski, Teksty. 1959-1965. Wrocław 1990 [i wyd. nast.].
  • J. Kreczmar, Drugi notatnik aktora, PIW, Warszawa 1971.
  • J. Kreczmar, Stanisławski, "Teatr" 1963 nr 3.
  • M. Kulesza, Ryszard Bolesławski, PIW, Warszawa 1989.
  • T. Łomnicki, Spotkania teatralne, PIW, Warszawa 1984 [i wyd. nast.].
  • W. Meyerhold, Przed rewolucją, WAiF, Warszawa 1988.
  • W. Meyerhold, Praca reżysera z aktorem, "Teatr" 1971 nr 21.
  • M. Mumford, Brecht czyta Stanisławskiego: Taktyka i praktyka, "Dialog" 1998, nr 2.
  • K. Osińska, Leksykon teatru rosyjskiego, Semper, Warszawa 1997.
  • K. Osińska, Studio w rosyjskiej kulturze teatralnej XX wieku. Wybrane zagadnienia, Semper, Warszawa 1997.
  • K. Osińska, Klasztory i Laboratoria. Rosyjskie studia teatralne: Stanisławski, Meyerhold, Sulerżycki, Wachtangow, słowo/obraz/terytoria, Gdańsk 2004.
  • Z. Osiński, Jerzy Grotowski, PIW, Warszawa 1976.
  • Z. Osiński, Nieznany wywiad Konstantina Stanisławskiego, "Notatnik Teatralny" 16-17/1998
  • Z. Osiński, Jerzy Grotowski. Źródła, inspiracje, konteksty, słowo/obraz/terytoria, Gdańsk 2001.
  • Z. Osiński, Pamięć Reduty, słowo/obraz/terytoria, Gdańsk 2004.
  • O zespole Reduty 1919-1939, Warszawa 1970.
  • P. Pavis, Słownik terminów teatralnych, Ossolineum, Warszawa 1998 [i wyd. nast.].
  • I. Schiller, Stanisławski i teatr polski, PIW, Warszawa 1965.
  • Spotkania z Meyerholdem, PIW, Warszawa 1981.
  • J. L. Styan, Współczesny dramat, Ossolineum, Wrocław 1995.
  • M. Sugiera, Craig, Stanisławski i moskiewski "Hamlet", "Dialog" 1993, nr 8.
  • J. Szczublewski, Pierwsza Reduta Osterwy, Warszawa 1965.
  • J. Szczublewski, Żywot Osterwy, Warszawa 1971 [i wyd. nast.].
  • H. Szletyński, Kształtowanie się nowoczesnej Sztuki aktorskiej w Polsce, Kraków 1981.
  • S. Świontek, Modele aktorstwa XX wieku, w: Aktor w kulturze współczesnej, Warszawa 1999.
  • A. Tairow, Notatki reżysera i proklamacje artysty, WAiF, Warszawa1964.
  • J. Tyszka, Metamorfozy "systemu" Stanisłąwskiego, Poznań 1995.
  • J. Tyszka, Między prawdą a doktryną. "System" Stanisławskiego w Polsce 1944-1956, Warszawa 2001.
  • E. Wachtangow, Artykuły i notatki, WAiF, Warszawa 1966.
  • Z. Wilski, Wielka tragiczka, Wyd. Lit., Kraków 1982.
  • G. Ziółkowski, Teatr bezpośredni Petera Brooka, słowo/obraz/terytoria, Gdańsk 2000.
  • "Sztuka aktorska XX wieku" [cykl art. z: Twentieth Century Actor Training, pod red. A. Hodge, London 2000], "Dialog" 2002 nr 1-2 - do 2003 nr 4.
  • "Pamiętnik Teatralny" 2000 z. 1-4 oraz 2001 z. 1-2.
  • "Notatnik Teatralny"nr 1, wiosna 1991 oraz 22-23/2000.
  • "Teatr" 1991 nr 6 oraz 2000 nr 7-8.